============
Als we uit zouden gaan
van de stoute veronderstelling, dat de overgeleverde Griekse teksten niet op onzin berusten, dan ontstaat er
wel een bijzonder en ook een geheel ander beeld van de vroegste geschiedenis
van Griekenland dan wat gevoegelijk wordt aangenomen. Nu schrijft men veel van
elkaar over, maar de hoeveelheid berichten is te groot om zomaar te
veronachtzamen.
Literatuur:
Boeken:
9.HERODOTUS HISTORIëN
O.Damsté, Fibula van
Dishoeck, Haarlem 1978. Hoofdredactie: J.Th.M.F.Pieters.
47.DIE PHÖNIZIER IM
ZEITALTER HOMERS
U.Gehrig +
H.G.Niemeyer. Ph.von Zabern Mainz 1990.
Bijdragen van E.Gubel,
J.Latacz, A.Rathje, W.Rollig, M.Aubet‑ Semmler
111.THUCYDIDES : BOEK I
La guerre du Péloponnèse.
Jacqueline de Romilly, Société
d'édition <<Les Belles Lettres>> Paris, 1953.
135.HOMEROS:ILIAS
i.e.v.v.M.A.Schwartz,
Salamander, Klassiek/Querido, Amsterdam,1998.
136.HOMEROS:ODYSSEE
i.e.v.v.M.A.Schwartz,
Salamander, Klassiek/Querido, Amsterdam,1998.
160.QUINTE‑CURCE:Histoires II.
H.Bardon, Société d'édition Les
Belles Lettres, Paris
220.PLINIUS
De Wereld. Naturalis historia. Vertaald door Joost van Gelder; Mark
Nieuwenhuis en Ton Peters. Atheneum – Polak & van Gennep. Amsterdam
2004. 221.THOUKUDIDES _ NAVORSCHINGEN.
Vertaald
uit het Grieksch door Mej.H.M.Boissevain en dr.H.J.Boeken. Haarlem ‑ J.W.Boissevain
& Co ‑ 1914‑1924.
304 a +
b.POLYBIOS
Wereldgeschiedenis. Atheneum – Polak & Van Gennep. Amsterdam 2007.
i.e.v.v.Wolther Kassies. Magistraal. Twee
delen.
Map
20.2 L'expansion G.Bunnens Institut historique belge
phénicienne en méditerrannée de Rome 1979 deel XVII
Essai d'interprétation fondé sur une
analyse des traditions littéraires
15e eeuw?
-------------------
En niet minder deden de eilandbewoners aan zeeroof, namelijk
de Kariërs en de Phoinikiërs. Want
dezen hebben de meeste eilanden bevolkt. Getuige het volgende. Toen Delos
gezuiverd werd door de Atheners in deze oorlog en al de graven werden geruimd,
die er van de doden op het eiland waren, bleken het voor meer dan de helft
Kariërs te zijn, daar ze herkend zijn aan hun wapenrusting, die mede begraven
was en aan de wijze, waarop ze ook nu nog begraven. Toen de zeemacht van Minos
gevestigd was, werd er meer heen en weer gevaren (want de boosdoeners uit de
eilanden werden door hem verdreven in de tijd, dat hij de meeste van die
eilanden bevolkte) en de mensen aan zee begonnen vaster te gaan wonen, doordat
zij meer bezittingen aan waarde verkregen......
[Thoukudides I 8 in een
vertaling van W.Versluys, Amsterdam, 1908]
Thoukudides heeft het in
eerste instantie over de Peloponnesische oorlog. De opmerking over de zeemacht
van Minos verwijst echter naar de 15e of 14e eeuw v.C.
Dan al is er dus sprake van Feniciërs, die aanwezig zijn in de Egeïsche zee.
--------------------
Pythodoros in zijn werk “Over de letters” en Phillis van
Delos in zijn werk “Over de tijd” beweren, dat voor Kadmos het Danaos was,
die (de letters) introduceerde. Bovendien leggen anderen hier een getuigenis
aan af, zoals de Milesische historici Anaximander, Denys, Hecataeus, hetwelk
Apollodorus citeert in zijn werk “Over de catalogus van schepen”.
[Fr.Gr.Hist.,I A nr 1]
Met de “letters” wordt
hier het Fenicische alfabet bedoeld! En Danaos was dus eerder in Griekenland
dan Kadmos.
--------------------
Hecataeus van Milete zegt t.a.v. de Peloponnesos, dat de
barbaren er woonden vóór de Grieken. Maar dat bijna geheel Griekenland vroeger
een kolonie van de barbaren was, zoals men kan afleiden uit de tradities zelf:
... De Kadmee (die) de Feniciërs (occupeerden), die met Kadmos waren meegekomen .....
[Fr.Gr.Hist.I A nr.1 F119 = Strabon VII 7,1, C 321]
Met de “Kadmee” wordt
de streek in Boeotië rond Thebe vooral bedoeld. Vóór de Grieken waren er dus
andere bevolkingsgroepen aanwezig in Griekenland, waaronder de Feniciërs.
We praten dan wellicht
over de periode tussen de tijd van de zeevolken en de tijd van de oorlog om
Troje of zelfs eerder dan de tijd van de zeevolken. Het gaat dan minimaal om de
12e of de 13e eeuw v.C.
-------------------------------
OLIAROS
--------------------------------
Oliaros: een
eiland van de Cycladen, waarover Herakleides Pontikos praat in zijn werk “Over
de eilanden”: Oliaros, kolonie van de Sidoniërs
.........
[volgens Stephanus van
Byzantium Fr.124 Wehrli]
Zo onzinnig is deze
vermelding niet, want veel later op een er vlakbij gelegen eiland:
Céos
|
Relatie met Sidon
|
Marie-Thérèse
Couilloud (1974)
|
Hellenistische tijd
|
------------------------
Koning Adrastos
van het lieflijke Araithyrea en Sykion.
[Ilias II 569]
Tydeus begraven in Thebe, vader van Diomedes, die de dochter
van Adrastos huwt.
[Ilias XIV 116]
De naam Adrastos zou
een verbastering kunnen zijn van het
Fenicische Abdaštarte, maar het hoeft niet zo te zijn. Wel zien we in Fenicië
later de naam Straton opduiken en dat is wel de Griekse versie van Aštarte.
------------------------
In het jaar 592 van Abraham (1425 v.C): Bithynië, dat
vroeger Mariandyné heette, werd gesticht door Phoinix.
[Eusebius, bisschop Caesarea,
4e eeuw na Chr.]
Het is een late
getuigenis uit de klassieke oudheid, maar wel een, die heel ver teruggaat!
Belangwekkend is de datering via Abraham.
ITANOS
----------------------------
Itanos: stad op Kreta genoemd naar een Feniciër (of zoon van
Phoinix) als Itanos of genoemd naar een van de Courètes ...........
[Steph.Byz. 6e
eeuw na Chr.]
Het is weliswaar een
bericht uit de late klassieke oudheid, maar Itanos ligt gewoon te goed om over
het hoofd gezien te worden door de eerste Feniciërs. Bovendien treffen we in de
naam de Semietische stam YTN aan, dat ‘geven’ betekent.
---------------------------
14e eeuw?
RHODOS
----------------------
Kadmos (wijdde)
een kookketel van brons, waarin Fenicische letters waren gegraveerd, vertelt
ons Polyzalos in het 3e boek van zijn geschiedenis.
[Fr.Gr.Hist.III B nr.521 F1 =
Kroniek van Lindos Fr.Gr.Hist.III B nr.532 F 1 B 3,1,16-18]
Kadmos is zijn
zoektocht naar Europa begonnen en doet mogelijk als eerste het eiland Rhodos
aan.
----------------------
2.Kort na deze periode kwam Kadmos, zoon van Agenoor, uitgestuurd door de koning op zoektocht
naar Europa, aan te Rhodos. Omdat hij zwaar dooreen geschud was door een storm,
had hij de gelofte afgelegd een heiligdom voor Poseidon op te richten. Toen hij
gezond en wel was aangekomen, stichtte hij een altaar voor deze god en liet
enige Feniciërs achter om ervoor te zorgen. Dezen, vermengd met de mensen van
Ialysos, werden hun medeburgers. Het is onder hen, zegt men, dat de priesters
het priesterschap verkrijgen door het recht van geboorte.
3.Wat betreft Kadmos,
hij vereerde ook Athena Lindia met offers, waaronder een opmerkelijke kookketel
van brons in de oude stijl. Deze kookketel bevatte een inscriptie met
Fenicische letters, welke de Feniciërs oorspronkelijk in Griekenland hebben
geïntroduceerd.
[Diodoros van Sicilië V 58,
2-3]
Met ‘deze periode’
wordt bedoeld de tijd, dat Danaos hierlangs kwam. Rhodos is kennelijk de eerste
halte, die Kadmos op zijn zoektocht aandoet.
----------------------
Zij waren de Feniciërs, die overgestoken waren naar Europa
met Kadmos en daarom noemen de
Grieken het de Fenicische letters.
[Diodoros van Sicilië V 74,1]
De introductie van het
alfabet door de Feniciërs wordt aangekondigd. Plinius (7.192) vermeldt
overigens, dat Cadmus 16 letters naar Griekenland bracht. Palmedus voegt er
tijdens de Trojaanse oorlog 4 aan toe en nog later voegt de dichter Simonides er
nog eens 4 aan toe. Plinius zegt, dat Aristoteles van mening is, dat er
oorspronkelijk 18 letters waren en, dat Epicharmus er 2 aan toe voegt.
---------------------
Rhodos werd in oude tijden bewoond door een autochtone
bevolking, waarover de familie van de Heliades de scepter zwaaide: de Feniciërs verjoegen die en zij namen
bezit van het eiland. De Feniciërs werden (op hun beurt) verjaagd en waren de
Cariërs, die het in bezit namen toen zij (ook) de andere eilanden in de
Egeïsche zee bevolkten. Bij hen kwamen de Doriërs aan land .......
[Conon. Fr.Gr.Hist.I A nr.26 F 47 = Pothios Bibliotheek 186, 47]
---------------------
13e eeuw?
-----------------------
MELOS
-------------------
Melos: het eiland is genoemd naar Melos, die er kwam vanuit Fenicië.
[Verrius Flaccus, Festus, s.v.Melos]
--------------------
Membliaros, eiland dichtbij Thera, ook wel Anaphé genoemd,
naar de Feniciër Membliaros, een van
de metgezellen van Kadmos, die zich vestigde op Thera. Men zegt ook wel
afgekort Bliaros
[Steph.Byz. 6e
eeuw na Chr.]
----------------------
Melos: een eiland
van de Cycladen, die dezelfde naam droeg. De eerste bewoners waren Feniciërs,
afkomstig naar zijn benaming (te zien) van Byblos, naar de Feniciërs van
Byblos.
[Steph.Byz. 6e
eeuw na Chr.]
-----------------------
THERA
-------------------------
[Herodotos IV 147]
Thera komt uit de
streek van Thebe, is kennelijk de nazaat van een Feniciër, wil naar zijn
landgenoten, die reeds 8 generaties (=minimaal 200 jaar!) lang op Thera wonen.
------------------------------
Theras zond deze kolonie naar Thera, vroeger Kallisté
geheten, hopende, dat de afstammelingen van Membliaros hem goedschiks het
koningsschap zouden geven en dat zij ook werkelijk deden, rekening houdend met
voor Theras, dat zijn afstamming terugging tot Kadmos zelf, terwijl zij slechts
de afstammelingen waren van Membliaros. Kadmos had (nemelijk) op het eiland
Membliaros achtergelaten, een man van het volk, om hoofd van de kolonisten te
zijn.
[Pausanias 170-180 na Chr Périégèse]
Pausanias zegt Herodotos
te citeren, maar het sluit nauwelijks aan op IV 147. Misschien is de
overlevering via Herodotos niet compleet. Membliaros is kennelijk niet van
koninklijke bloede.
-------------------------------
Thera: eiland van de Sporaden, stichting van Membliaros, een
van de metgezellen van Kadmos ........
[Steph.Byz. 6e eeuw na Chr.]
-------------------------------
De Feniciërs bleven op Thera met Membliaros, de metgezel van
Kadmos.
[leerling van Pindarus,
Pythiques 88c]
-----------------------------
SAMOTHRACE
--------------------
Kadmos, toen hij
met Thasos op zoektocht was naar zijn zuster, werd uitgenodigd (in Samothrace)
en op bezoek zag hij Harmonia. Hij schaakte haar met de hulp van Athena.
[FHG IV blz 378 fr.1 =
leerling van Euripides, Phéniciennes, 7]
Samothrace ligt in het
noordelijke deel van de Egeïsch zee.
----------------------
THASOS
------------------------
[Herodotos VI 47]
De passage gaat over
de tocht van Darius in het begin van de 5e eeuw, maar en passant
belicht Herodotos het begin van Thasos met de mijnen e.d.
---------------------------------
Het 37e verhaal beschrijft, dat het eiland Thasos
zijn naam kreeg van Thasos, broer
van Kadmos: het is in feite daar,
dat zijn broer aan hem een deel van zijn leger achterliet .... Op zijn
zoektocht naar Europa liet hij, zoals gezegd, zijn broer op het eiland.
[Conon. Fr. 62.Hist.I A nr.27 F 37 = Pothios Bibliotheek 186, 37]
Kadmos gaat verder op
zoek, maar Thasos vestigt zich op het eiland, dat naar hem genoemd zal worden.
-----------------------
De Thasiërs, die van Fenicische
afkomst zijn en die vanuit Tyrus en
vanuit de andere delen van Fenicië zijn vertrokken in de tijd, dat Thasos, zoon van Agenoor Europa ging
zoeken, wijdden aan een Heracles te Olympia, waarvan de basis en het gehele
beeld van brons was .... Ik heb begrepen, dat te Thasos de Thasiërs dezelfde
Hercles aanbidden als de Tyriërs, maar dat later, toen zij onderkenden, dat z
geassimileerd waren met de Grieken, zij eerbewijzen gaven aan Heracles, zoon van
Amphitryon.
[Pausanias 170-180 na Chr.
Périégèse, V 25,12]
Pausanias citeert
Herodotos (II,44), zij het enigszins gewijzigd. De verering van Melqart
verschuift naar Heracles.
----------------------------------
Phoinix vestigde zich in Fenicië. Kilix dichtbij Fenicië en
in de regio, die aan hem onderworpen was tot aan de rivier Pyramos en dat
noemde hij Cilicië. Kadmos en
Téléphassa vestigden zich in Thracië; hetzelfde deed Thasos na een stad in Thracië gesticht te hebben en hij vestigde
zich te Thasos.
[Ps.Apollodoros, Bibliotheek,
III 1,1]
--------------------------------------------
Thasos: eiland dichtbij Thrakië met een stad van dezelfde
naam. Het is daar, waar Téléphassa, de moeder van Europa stierf; genaamd naar
Thasos. Thasos is ouder met 10 generaties dan Herakles.
[Steph.Byz.6e eeuw
v.C]
Wellicht slaat het
getal van 10 generaties er op, dat pas na minimaal 250 jaar de Thasiërs
overschakelden van Melqart naar Herakles.
----------------------------------------------
[Herodotos I 44]
Herodotos vergelijkt
de tempels en goden van Tyrus en Thasos.
----------------------------
Zij (de goudmijnen) werden ontdekt door de Feniciërs, die
het eiland met Thasos occupeerden, de zoon van Phoinix (of de Feniciër) en het
eiland kreeg zijn naam. Thasos bezat een heiligdom van Herakles gesticht door
diezelfde Feniciërs, die rondvarend op zoek waren naar Europa en die Thasos in
bezit namen.
[Eustathius in 12e
eeuw na Chr. in een commentaar op Denys Périégète, 517]
-----------------------------
Cadmus delft en smelt gouderts in het Panaeagebergte.
[Plinius 7.197]
-------------------------------
Pronektos: stad van Bithynië, dicht bij Drepanon, gesticht
door de Feniciërs.
[Steph.Byz.6e eeuw
na Chr.]
Dit moet een zeer
vroege stichting zijn geweest, waarschijnlijk na de stichting van Thasos. In
later tijden komen de Feniciërs nauwelijks meer in deze streken, behalve dan
tijdens de eenmalige tochten onder Darius en Xerxes.
-------------------------------
THEBE
-----------------------
[Herodotos V 57]
Kadmos vestigt zich in
Thebe. Zijn nazaten zijn de Gephyraeërs en de Kadmeiers. Ze worden allen op den
duur verdrongen. De eersten gingen naar Epirus en de laatsten weken uit naar
Athene.
-----------------------
Gesticht door Agenoor werd zij (=Tyrus) lange tijd meesteres
van de zee, niet alleen in de eigen streek, maar overal, waar zijn vloten
togang hadden. Bovendien, als men de legende mag geloven, is deze natie de
eerste, die het alfabet verspreid of geleerd heeft. In ieder geval bevonden zich
haar kolonies over bijna de gehele wereld: Carthago in Afrika, in Boeotië Thebe, Gades in de oceaan.
[Quintus Curtius, IV 4,19]
-----------------------
Toen zag hem (Odysseus) de dochter van Kadmos, Ino, om haar
mooie enkels beroemd, eenmaal een sterveling in mensentaal sprekend, nu
Leukothea genaamd, een godin van de zee, de eer der goden deelachtig.
[Odysseus IV 65-98]
Kadmos wordt zwaar
vereerd door de Grieken. Zo ook zijn dochter, die het tot godin schopt.
Kadmos bevat de
Fenicische stam van QDM = man uit het oosten.
------------------------
Door hun wreed besluit werd Oidipous, toen hij koning van de Kadmeërs was in het lieflijke Thebe,
door bitter leed gekweld en Epikaste
bevestigde een strop aan de hoge balk van haar paleis en hing zich op, door
smart overmeesterd.
[Odysseus XI 264-291]
Volgens de legende
bedrijft Oidipous ongewild incest met zijn moeder. Thebe = het oude Kadmeia.
Dat door Kadmos gesticht werd.
--------------------------
Ter herinnering aan zijn echtgenoot en aan dit amoureus
loflied, stichtte Kadmos in het land
Libyë 100 steden en voorzag ze van ontoegankelijke muren, gedomineerd door
stenen torens.
[Nonnos van Panopolis, 5e
eeuw na Chr, Dionysiakos XIII 363-366]
Nonnos laat Kadmos een
heel andere kant opgaan. Aan deze late berichtgeving uit de klassieke oudheid
kan gerede twijfel bestaan, aangezien er ook elders nergens melding van gemaakt
wordt.
----------------------------
Zij zijn het (De Feniciërs), die Tyrus hebben gesticht in
Syrië ..... Zij zijn het, die Thebe in Boeotië hebben gesticht onder leiding
van Cadmus .....
[Isodorus van Sevilla 7e
eeuw na Chr.]
-----------------------------
Cadmus neemt steengroeven in gebruik. Thrason bouwt de
eerste muren.
[Plinius 7.195]
Geen opmerkingen:
Een reactie posten